भारत आणि पाकिस्तान या दोन शेजाऱ्यांमधील वाद सगळ्या जगाला माहिती आहे. हा वाद मिटवण्यासाठी भारताने पाकिस्तान सोबत मैत्री करण्यिचा अनेकदा प्रयत्न केला, पण पाकिस्तानचे कांगावे आणि कुरापतींमुळे ही मैत्री होऊ शकलेली नाही. उलट, पाकिस्तानने काश्मीरवर आपला हक्क दाखवायला सुरुवात केली आणि नियंत्रण रेषेवर नापाक कारवाया करणं सुरू केलं यामुळे मग पुढे भारत-पाकिस्तानमधील तणाव वाढतच गेला. आणि या तणावाच्या पार्श्वभूमीवर, कारगिल युध्द झाले. The dispute between the two neighbors India and Pakistan is known to the whole world. India has tried many times to make friendship with Pakistan to resolve this dispute, but due to Pakistan’s conflicts and conflicts, this friendship has not been possible. On the contrary, Pakistan started asserting its right over Kashmir and started nefarious activities along the Line of Control, which further increased the tension between India and Pakistan. And in the backdrop of this tension, the Kargil War took place.
देशात 18 वा कारगिल विजय दिवस साजरा केला जात आहे. इतिहासात हा विजय सोनेरी अक्षरात लिहिण्यासारखाच आहे. कारगिल युद्धात शहीद झालेल्या भारतीय सैन्याच्या शूर अधिकाऱ्यांच्या स्मृतिप्रीत्यर्थ ‘कारगिल विजय दिवस’ देशभरात साजरा करण्यात येतो. याच दिवशी भारतीय सैन्याच्या जवानांनी कारगिलमध्ये विपरित परिस्थितीत शत्रूसैन्याला नामोहरम केले. कारगिलच्या शहिदांचे नागरिक सन्मानाने स्मरण करण्याबरोबरच, देशातील सैनिकांचा आदर करण्याचा हा दिवस असतो. देशासाठी शहीद झालेल्या वीरांच्या शौर्याची व बलिदानाची आठवण करून आपली देशभक्ती जागृत करण्यासाठी कारगिल विजय दिवसाच्या निमित्ताने विविध कार्यक्रमाचे आयोजन देशभरात करण्यात येत असते. भारतीय सैन्याचे देशप्रेम, स्वयंशिस्त, श्रद्धा, शारीरिक व मानसिक सामर्थ्य, तसेच वीरवृत्ती उल्लेखनीय असते आणि त्यांचा आदर्श डोळ्यांसमोर ठेवून आपण देशहितासाठी कार्य करणे आवश्यक आहे. सैनिकांनी केलेल्या त्यागाबद्दल आपण सर्वांनी कृतज्ञता व्यक्त करणे आवश्यक आहे.
कारगिल विजय दिवस हा देशासाठी अभिमानाचा दिवस असून या युद्धात शहीद झालेल्या तसेच उल्लेखनीय कामगिरी करणाऱ्या जवानांप्रती समाज आणि शासन कृतज्ञ राहील. कारगिल युद्धात बलिदान देणाऱ्या सैनिकांप्रती कृतज्ञता व्यक्त करतानाच त्यांच्या शौर्याचे स्मरण करण्यासाठी 26 जुलै हा कारगिल विजय दिवस म्हणून साजरा करण्याचा उपक्रम महत्त्वपूर्ण आहे. देशासह देशवासियांचे संरक्षण करण्यासाठी सीमेवर सैनिक अहोरात्र पहारा देत असतात. त्यावेळी आपले सैनिक स्वत:सह कुटुंबाचाही विचार करीत नाही, फक्त देशाचाच विचार करतात. देशासाठी प्राणार्पण केल्यानंतर त्यांच्या कुटुंबियांना आधार देण्यासह त्यांची जबाबदारी उचलणे हे आपले सामाजिक कर्तव्यच आहे.
या शहीदांचा समावेश
कारगिल युद्धात हिमाचल प्रदेशचे 52 जवान शहीद झाले होते. कॅप्टन विक्रम बत्रा, परमवीर चक्र, लेफ्टनंट सौरभ कालिया, जीडीआर बजिंदर सिंग, आरएफएन राकेश कुमार, लान्स नाईक वीर सिंग, आरएफएन अशोक कुमार, आरएफएन सुनील कुमार, सेप्ट लखवीर सिंग, नाईक ब्रह्म दास, आरएफएन जगजीत सिंग, शिपाई संतोख सिंग, जिल्ह्य़ातील कांगडा हवालदार सुरिंदर सिंग, लान्स नाईक पदम सिंग, जीडीआर सुरजित सिंग, जीडीआर योगिंदर सिंग आदी, पाकिस्तानने भारताविरुद्ध लष्करी मोहीम आखली होती.Capt Vikram Batra, Param Vir Chakra, Lt Saurabh Kalia, GDR Bajinder Singh, RFN Rakesh Kumar, Lance Naik Vir Singh, RFN Ashok Kumar, RFN Sunil Kumar, Sept Lakhvir Singh, Naik Brahm Das, RFN Jagjit Singh, Sepoy Santokh Singh, Distt Kangra Havildar Surinder Singh, Lance Naik Padam Singh, GDR Surjit Singh, GDR Yoginder Singh etc. Pakistan had planned a military campaign against India. नियोजकांमध्ये पाकिस्तानी लष्कराचे तत्कालीन प्रमुख जनरल परवेझ मुशर्रफ आणि अन्य तीन जनरल मोहम्मद अझीझ, जावेद हसन आणि महमूद अहमद यांचा समावेश होता.
कारगिल युद्ध 3 मे रोजी सुरू झाले असले तरी या दिवशी दहशतवाद्यांनी घुसखोरी सुरू केली होती. 26 जुलै रोजी युद्ध संपले. अशा प्रकारे दोन्ही देश एकूण 85 दिवस समोरासमोर राहिले. भारत आणि पाकिस्तानमधील प्रत्यक्ष युद्ध 60 दिवस चालले, ज्याला ‘ऑपरेशन विजय’ म्हणून ओळखले जाते.
3 मे 1999: कारगिलच्या डोंगराळ भागात स्थानिक मेंढपाळांनी अनेक सशस्त्र पाकिस्तानी सैनिक आणि दहशतवादी शोधले. त्यांनी लष्कराच्या अधिकाऱ्यांना याची माहिती दिली.
5 मे 1999: कारगिल परिसरात घुसखोरीच्या वृत्ताला प्रत्युत्तर म्हणून भारतीय लष्कराचे जवान तेथे पाठवण्यात आले. यादरम्यान पाकिस्तानी सैनिकांशी झालेल्या चकमकीत भारताचे पाच जवान शहीद झाले.
9 मे 1999: पाकिस्तानी सैनिक कारगिलमध्ये पोहोचले होते. त्यामुळेच पाकिस्तानी लष्कराने कारगिलमधील भारतीय लष्कराच्या दारूगोळा डेपोला लक्ष्य करत जोरदार गोळीबार केला.
10 मे 1999: पुढची पायरी म्हणून, पाकिस्तानी लष्कराच्या जवानांनी नियंत्रण रेषा ओलांडून द्रास आणि काकसार सेक्टरसह जम्मू आणि काश्मीरच्या इतर भागात घुसखोरी केली.
10 मे 1999: या दिवशी दुपारी भारतीय लष्कराने ‘ऑपरेशन विजय’ सुरू केले. घुसखोरीचे प्रयत्न रोखण्यासाठी काश्मीर खोऱ्यातून मोठ्या संख्येने सैनिकांना कारगिल जिल्ह्यात हलवण्यात आले. त्याचवेळी पाकिस्तानी सैन्याने भारतावर हल्ला करण्यास नकार दिला.
26 मे 1999: भारतीय हवाई दलाने प्रत्युत्तर म्हणून हवाई हल्ले सुरू केले. या हवाई हल्ल्यांमध्ये अनेक पाकिस्तानी घुसखोरांचा खात्मा करण्यात आला.
1 जून 1999: पाकिस्तानी सैन्याने हल्ला तीव्र केला आणि राष्ट्रीय महामार्ग 1 ला लक्ष्य केले. दुसरीकडे फ्रान्स आणि अमेरिकेने भारताविरुद्ध युद्ध पुकारण्यासाठी पाकिस्तानला जबाबदार धरले.
5 जून 1999: भारताने या हल्ल्यात पाकिस्तानी सैन्याचा सहभाग असल्याचे उघड करणारी कागदपत्रे जाहीर केली.
9 जून 1999: भारतीय लष्कराच्या जवानांनी आपले शौर्य दाखवत जम्मू-काश्मीरमधील बटालिक सेक्टरमधील दोन प्रमुख स्थानांवर पुन्हा कब्जा केला.
13 जून 1999: भारतीय सैन्याने टोलोलिंग शिखर पुन्हा ताब्यात घेतल्याने पाकिस्तानला मोठा धक्का बसला. याच दरम्यान भारताचे तत्कालीन पंतप्रधान अटलबिहारी वाजपेयी यांनी कारगिलला भेट दिली होती.
20 जून 1999: भारतीय सैन्याने टायगर हिलजवळील महत्त्वाची जागा पुन्हा ताब्यात घेतली.
4 जुलै 1999: भारतीय लष्कराने टायगर हिल ताब्यात घेतला.
5 जुलै 1999: आंतरराष्ट्रीय दबावानंतर पाकिस्तानच्या पंतप्रधानांनी कारगिलमधून पाकिस्तानी सैन्य मागे घेण्याची घोषणा केली.
12 जुलै 1999: पाकिस्तानी सैन्याला माघार घ्यावी लागली.
14 जुलै 1999: भारतीय पंतप्रधानांनी लष्कराचे ‘ऑपरेशन विजय’ यशस्वीपणे पूर्ण झाल्याची घोषणा केली.
26 जुलै 1999: पाकिस्तानी सैन्याच्या ताब्यातील सर्व जागा परत घेऊन भारताने या युद्धात विजय मिळवला. कारगिल युद्ध दोन महिने आणि तीन आठवड्यांहून अधिक काळ चालले आणि अखेरीस या दिवशी संपले.